Wszystkie posty umieszczone pod: Izrael

Palestyna. Banksy w Betlejem

Choć więcej wiemy o jego pracach niż o nim samym, Banksy’iego przedstawiać nie trzeba. Pełna pacyfistycznego przekazu wymowa jego prac, ma wyjątkową moc właśnie tu – wokół tzw. muru bezpieczeństwa, czyli betonowej zapory rozdzielającej palestyńskie Betlejem i terytoria izraelskie. Palestyńczycy z Banksiego zrobili zresztą atrakcję turystyczną i za drobną opłatą zabierają taksówką na objazd miasta jego śladami. Pierwszy pobyt Banksiego w Betlejem, jak większość faktów z jego życia nie jest znany, choć szacuje się, że był to 2006 rok. To wtedy na jednej ze ścian pojawił się malowany osioł legitymowany przez izraelskiego żołnierza. Mural w tej chwili już nie istnieje. Zresztą część prac została w 2011 roku wywieziona (dosłownie) do Nowego Jorku, a następnie wystawiona na sprzedaż przez jedną z tamtejszych galerii sztuki. W świecie street-artu na chwilę zawrzało. Obecnie wysokie na kilka metrów i zakończone drutem kolczastym mury okalające Betlejem (w samym mieście mają 8 kilometrów) pełne są wolnościowego graffiti. Trudno stwierdzić, który rysunek jest dziełem Banksiego, a który tylko zainspirowanego jego sztuką naśladowcy. Taksówkarz wiezie nas pod sam mur i wysadza tuż obok …

Jerozolima. Droga Krzyżowa u źródła

Via Dolorosa, czyli Droga Krzyżowa to jeden z wielu celów dla pielgrzymów odwiedzających Jerozolimę. Nie wszyscy wiedzą, że jej trasa jest symboliczna i ma niewiele wspólnego z tą, którą przebył przed wiekami Chrystus. Mimo to w Świętym Mieście trzech wielkich religii, nietrudno o wyjątkową atmosferę takiej wędrówki. Jerozolima, jaka pojawia się na kartach Nowego Testamentu została zrównana z ziemią przez Rzymian w 70 r. n.e. Na jej gruzach wzniesiono zupełnie nowe miasto – Aelię Capitolinę, które zatarło układ ulic poprzedniego. Do tej pory między archeologami i historykami trwa spór, o to czy obecne położenie Bazyliki Grobu Świętego istotnie odpowiada lokalizacji Golgoty. Aktualny przebieg Via Dolorosy ukształtował się dopiero w XIX wieku. W średniowieczu odprawiana tu Droga Krzyżowa liczyła, inaczej niż w Europie, tylko osiem stacji. Wraz z pielgrzymami do Ziemi Świętej napłynął także zwyczaj odprawiania nabożeństwa z czternastoma stacjami. Jerozolimska Droga Krzyżowa jest inna niż wszystkie, nie tylko ze względu na swoje bliskie historycznemu położenie. To droga odarta ze swojej zwyczajowej świętości, powagi miejsca i chwili. Ale może dzięki temu zyskuje na prawdziwości, nabiera autentyczności? …

Izrael. „By Masada nigdy więcej nie była zdobyta”

Granica między Morzem Martwym a pustynią jest granicą koloru. Spokojny turkus wody przechodzi w równie spokojna piaskową równinę. Zalana słońcem przestrzeń wpycha się usilnie w głąb lądu. Nadaremnie – niedaleko brzegu zamyka ją pasmo skał, z których odznacza się jedna, odcięta od reszty stromymi urwiskami, na której szczycie znajdowała się słynna żydowska twierdza, Masada. Twierdza powstała na przełomie I i II w. p.n.e. Po upadku Jerozolimy oddziały rzymskie podeszły pod Masadę i założyły osiem obozów warownych. Twierdza nie była jednak łatwa do zdobycia. Rzymianie zbudowali specjalną wieżę oblężniczą, z której dokonali szturmu na osadę. Kiedy obrońcy zdali sobie sprawę, że pozostali bez szans, zdecydowali się na popełnienie zbiorowego samobójstwa. Aby uniknąć niewoli, zabili swoje żony i dzieci, po czym kolejno siebie nawzajem. Po zdobyciu twierdzy Rzymianie znaleźli 960 ciał i dwie ocalałe kobiety z dziećmi, dzięki którym znana jest historia oblężenia Masady i jej zakończenie. Bohaterska obrona twierdzy aż do tragicznego końca, stała się ważnym symbolem dla Izraelczyków. Współcześnie to tam wojskowi rekruci składają żołnierską przysięgę, by „Masada nigdy więcej nie została zdobyta”.

Berlin. Izrael. Gdy mury runą

Upadek Muru Berlińskiego był cezurą, od której o symbolice muru mówi się w kategorii tego co „było”. Ale nadal istnieją miejsca na świecie, gdzie mury powstają i „są”. Jak na Zachodnim Brzegu Jordanu, gdzie wyrastają ze wzgórz okalających miasta. 28 lat. Tyle Berlińczycy żyli rozdarci między wschodem a zachodem. Po 1989 roku i spektakularnym upadku muru, został po nim 1300-metrowy odcinek. I blizny na bruku, które – czasem trudno dostrzegalne ze względu na zmieniająca się zabudowę miasta – znaczą przebieg dawnej granicy. Pozostałości mury zamieniły się w wyjątkowy na swój sposób kwartał sztuki, East Side Gallery. Ponad stu artystów z całego świata przekształciło symbol podziału Europy w pomnik wolności i pokoju, wyrażając euforię i nadzieję zmian na lepsze. Po dwudziestu latach od stworzenia East Side Gallery sztuka ponownie odnalazła swoje miejsce na murze. Tym razem jednak nie jako wyraz radości z odzyskanej wolności, ale jako narzędzie walki z postawionym przez Izrael „murem bezpieczeństwa”. Długi na ponad 700 km, zbudowany z betonowych płyt, wyposażony w potężne wieże wartownicze, mur oddziela terytoria palestyńskie na Zachodnim Brzeg Jordanu, …